Zarys sporu
Wnioskodawca będący czynnym podatnikiem VAT planował nabyć we własnym imieniu i na własny rachunek usługi noclegowe (hotelowe), świadczone na terytorium Polski – z tego tytułu Wnioskodawca miał otrzymywać od sprzedawców ww. usług faktury z wykazanym VAT, na których jako nabywca zostanie wskazany Wnioskodawca.
Następnie wnioskodawca planował odsprzedawać zakupione usługi na rzecz innych podmiotów wystawiając na ich rzecz faktury dokumentujące odsprzedaż ww. usług noclegowych – tzw. refaktury – wykazując na nich odpowiednio skalkulowany VAT.
W związku z powyższym, wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, zadając pytanie w zakresie prawa do odliczenia VAT naliczonego na otrzymanych przez niego fakturach zakupu dotyczących usług noclegowych nabytych w celu dalszej odsprzedaży.
Stanowisko organu podatkowego
W wydanej interpretacji indywidualnej organ podatkowy stwierdził, że Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia VAT naliczonego z tytułu zakupu usługi noclegowej, które zamierza odsprzedać na mocy art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 grudnia 2008r., nawet gdy nabywane usługi służyły wykonywaniu czynności opodatkowanych.
Stanowisko sądów administracyjnych
Zarówno w wyroku WSA w Warszawie z dnia 5 grudnia 2017 r. (sygn. III SA/Wa 592/17), jak i w wyroku NSA z dnia 13 stycznia 2022 r. (sygn. I FSK 1053/18) sądy nie zgodziły się ze stanowiskiem organu podatkowego wskazanym w ww. interpretacji.
W swoim wyroku WSA wskazał, że pomimo uchylenia 30 listopada 2008 r. art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o VAT (w brzmieniu pozwalającym na odliczenie VAT podatnikom nabywającym usługi gastronomiczne oraz noclegowe w celu świadczenia usług turystycznych), w aktualnym stanie prawnym (tj. obowiązującym do 2020 r.) podatnik prowadzący działalność hotelową, który korzystał z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu usług gastronomicznych i noclegowych, z uwagi na treść art. 176 Dyrektywy 112 nadal ma prawo do odliczeń określonych w uchylonym przepisie, o ile tylko w dalszym ciągu spełnia przesłanki przewidziane w tej normie prawnej.
NSA potwierdził powyższe stanowisko – w swoim ustnym uzasadnieniu sąd powołał się m.in. na wyrok TSUE z dnia 2 maja 2019 r. w sprawie C-225/18 (Grupa Lotos) w którym TSUE stwierdził, że pozbawienie podatnika prawa do odliczenia VAT naliczonego z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych od innego podatnika, refakturowanych na rzecz klientów, możliwe jest tylko, gdy podatnik ten nie świadczy usług turystyki.
Co więcej, NSA powołał inne wyroki wydane przez NSA, w których wyrażono stanowisko wskazujące, iż usługi hotelarskie są usługami turystyki, o których mowa w art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o VAT (np. wyrok z 20 czerwca 2011 r. (sygn. I FSK 897/10), wyrok z dnia 8 lipca 2021 r. (sygn. I FSK 276/18)).
Możliwość odliczenia VAT na gruncie wyroku NSA
Od 1 stycznia 2021 r. ustawodawca wprowadził do ustawy o VAT zmianę zgodnie, z którą w przypadku nabycia usług noclegowych celem ich odsprzedaży, podatnik jest uprawniony do odliczenia VAT z faktur wystawionych za ww. usługi noclegowe.
Niemniej, wydany w styczniu 2022 r. wyrok NSA dotyczący przepisów obowiązujących do 2020 r. może posłużyć podatnikom dokonującym odsprzedaży usług noclegowych jako dodatkowy argument przy ubieganiu się o zwrot VAT nadpłaconego w związku z nieodliczeniem VAT od usług noclegowych zakupionych przed wejściem w życie znowelizowanych przepisów w 2021 r. Przed złożeniem ewentualnych korekt i wniosku o stwierdzenie nadpłaty, należy oczywiście przeanalizować każdą sytuację odrębnie.
Rafał Gołba, doradca podatkowy, partner w Kancelarii Business & Tax Attorneys
Adrianna Kiszka, starszy konsultant podatkowy w Kancelarii Business & Tax Attorneys